Bir filozof mutluluk için “korkmadan kendini fark etmek ve kendinle yaşamayı öğrenmektir”  demiş. Bu sözü ilk okuduğumda biraz irkilip düşünmeye başladım. İrkilmemin nedeni bu sözün beni “kendim” ile “korkarak” baş başa bırakmasıydı zannediyorum. Filozof da zaten tam bundan bahsetmiyor mu?

Bu kendilik sorunu başlı başına bir muamma zaten. Yunus" un “bir ben vardır bende benden içeri” sözünden tutun, hemen hemen bütün ilahi ve büyük dinlerde sözü edilen “kendini bil” emri dikkatleri bu sorun üzerinde yoğunlaştırır.

İnsan esasen bir okyanus gibidir. Bilinç dediğimiz de üzerindeki köpükler. Köpüğün ne haberi olur derinlerden. Derinleri bilse başı döner, zihni bulanır. Bütün büyük şairlerin, filozofların, sanatkârların; bulanıklığı, acayip hayatı, deliliği bundandır. Onlardır ancak içlerindeki okyanusa bakabilen, uçurumlar(ın)da gezinebilen. Büyük sanatkâr ancak böyle ulaşabilir “insan” a. Bir eser de böyle bir çabanın ürünü olarak klasik olabilir. Bir bakıma sanatkâr veya filozof kendini bu çaba ile yavaş yavaş yok eder. Onların büyüklüğü de buradadır.

 Biz ise, yani küçük insanlar köşe bucak kaçarız kendimizden. Kendimizi unutmak için elimizden geleni ardımıza koymayız. Yeter ki kendimiz ile karşılaşmayalım. Belki bu yüzden şair:
                          “Eve dönmek
                           kendime sarkıntılık etmekten başka nedir?
                           Orada, arada bir beni yoklar
                           intihara ayırdığım zamanlar” 
                                                                                     “İsmet Özel”
                                                                                     (Of Not Being A Jew)

Demekle, kendimizle karşılaştığımızda (burada eve dönmek olarak imgelenmiştir) başımıza geleceği çok güzel bir biçimde oraya koymaktadır. Bizler kendimizden, içimizdeki okyanustan kaçarız. Korkarız okyanuslarımızdaki dalgalardan, fırtınalardan. Bir ana kucağı, bir yarin dizi… belki iyi bir film belki “allahsıza kadar sığınak” bir yorgan. Fark etmez… Yeter ki kurtulalım kendimizden
 
J. Paul Sartre demiş ki “İnsan kendi özgürlüğünden köşe bucak kaçar. Özgür olmak onu hak etmeyi ve sorumluluğu ister. Bu da insanın hiç işine gelmez. O da devreder bu sorumluluğu başkalarına. Bu başka insanlar veya devlet veya cemaat olur.” İşte böyle aziz dostlar insanlar ancak böyle yaşayabilir. Öbür türlüsü biraz yürek ister. Bizde de zaten o yok….

“kendinize” e iyi bakın..