“Günlük yaşamda, kısa süreli bellekteki
bir birimle ilgili sorulan soruya verilen cevabı
 bulmak için, sanki hiç zaman gerekmiyormuş
 gibi bir izlenim ediniriz”
 
Prof. Dr. Doğan Cüceloğlu
 
Doğan Cüceloğlu yukarıdaki sözüyle aslında önemli bir noktaya değiniyor; ara vermenin gücü. İşte bu yazımda size bu gücü nasıl kullanacağınızı anlatacağım.
“Aralama” yani “ara vererek öğrenme” bu metodun adıdır. Bu metodu, “10 günde kusursuz bellek” isimli kitabın yazarları Dr. Joyce Brothers ve Edward P.F.Eagen aynı isimli kitabında detaylı bir şekilde anlatmaktadır.

Öğretmen size bir soru sorduğunda ve sizden hemen cevap beklediği taktirde o sorunun cevabını hatırlayamıyorsunuz değil mi ? Daha sonra sıranıza döndüğünüzde belirli bir süre geçtikten sonra ise “ben bu soruyu mu yapamadım ?” deyip dövündüğüz çok olmuştur. Bunun temelde iki nedeni vardır; birinci neden; yüksek kaygı, cevabı size unutturdu yani kaygı durumu düşüncelerinizin bloke olmasına neden oldu. İkinci neden ise, sorulan soru ve sizden istenen cevap arasında bir aralığın, sürenin olmamasıdır. Soru ve cevap arasında size belirli bir ara verilmezse, hafıza, hatırlama işlemini gerçekleştirecek süreyi kullanamayacaktır.
Aralama bilgilerin hafızaya alınmasında ve hatırlanmasında neden önemlidir?  Bu metot iki temel prensip doğrultusunda ortaya çıkmaktadır.

Öğrenme Mekanizmasının İşleyişi: İnsan beyni bir konuyu öğrendikten hemen sonra onu hafızaya işlemez ve hatırlamaz. Aradan belirli bir süre geçtikten sonra alınan bilgi hafızaya işlenir, belirli bir süre geçtikten sonra da hatırlanır. Bu nedenle bir bilgi uzun kesintisiz, sürekli ve ara vermeden bir öğrenme şekilde hafızaya alınmamalı, belirli aralıklarla hafızaya alınmalı ve hatırlanmalıdır. Öğrenciler özelikle ders çalışırken hiç durmadan iki saat üç saat çalıştıklarını söylerler ama sonucunda çalışmalarından istedikleri verimi elde edemezler. İşte cevabı budur;ara vermeden çalışıyorlar. Ama hafızanın öğrene mekanizması böyle çalışmıyor.

Tekrarın çalışma prensibi: Tekrarın en önemli prensiplerinden biriside; tekrar kesintisiz değil, belirli periyotlarla yapılmalıdır. Yani tekrar yaparken sürekli bir tekrar değil, belirli aralıklarla tekrar yapmalıyız. Bir gün dört saat sürekli, dinlenmeden tekrar yapılacağına, dört gün birer saat tekrar yapılırsa bilgi hafızaya daha kalıcı olarak işlenebilecektir. Tekrar yapmanın bu prensibi, öğrenme mekanizmasının işleyiş prensibine bağlı olarak ortaya çıkmaktadır.
Aralama tekniği de, bilgilerin daha uzun süreli hatırlanabilmesi için, “öğrenme mekanizmasının işleyişi” ve “tekrarın çalışma prensibi”ne göre geliştirilmiştir. Bu metoda “aralıklı öğrenme” veya “aralıklı hafızaya işleme metodu” ismini vermemiz daha uygun olur.
Dr. Joyce Brothers, bu metodun çalışma prensibini kısaca şöyle anlatmaktadır; “Bir anlık paydos, iki anlık sürekli ezberlemeye denktir.
Başka bir değişle, telefon numarasını (yada bellemek istediğiniz neyse onu) bir defa tekrar ettiniz mi, ikinci kez tekrar etmezden önce küçük bir ara veriniz.
Bu ara vermelerin her biri sırasında bellenen şey, daha derinlemesine belleğe yerleşir. Her minik paydosunuzda, bilinçaltı geriye-hatırlamanın psikolojik yasası etkisini gösterir ve hatırlama gücünüz yükselir.”