Bazı ödüller yalnızca metal bir nişan değil, milletin hafızasında saklanan bir teşekkürün sembolüdür.

Samsun’a takdim edilen İstiklal Madalyası, tam olarak böyle bir anlam taşıyor.

Milli Mücadele’nin ilk kıvılcımının yandığı Samsun, 19 Mayıs 1919 sabahı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün ayak bastığı, bağımsızlık yürüyüşünün başladığı şehir olarak tarihteki yerini aldı.

Bu onurlu geçmiş yalnızca o günle sınırlı kalmadı.

Karadeniz’in hırçın dalgaları arasında İstanbul’dan Anadolu’ya silah ve mühimmat taşıyan Samsun Mavnacılar Loncası, yokluk ve tehlike içinde vatan mücadelesinin en kritik görevlerinden birini üstlendi.

TBMM, 11 Şubat 1924’te aldığı kararla Samsun, Trabzon ve Kastamonu’nun İnebolu Kayıkçı Loncalarını İstiklal Madalyası ile ödüllendirdi.

Karar metninde şu ifadeler yer aldı:

“Milli Mücadele esnasında deniz yoluyla yapılan mühimmat ve malzeme sevkiyatında üstün gayret ve fedakârlık gösteren Samsun Mavnacılar Loncası İstiklal Madalyası ile taltif edilmiştir.”

Arşiv kayıtlarına göre, madalya ve beratlar 14 Nisan 1924’te Başbakanlıktan Milli Savunma Bakanlığına gönderildi.

Ancak yıllar boyunca Samsun’a bu madalyanın tevdi edildiğine dair hiçbir belgeye rastlanmadı.

Samsun Valiliği tarafından yapılan arşiv çalışmaları sırasında bu eksiklik ortaya çıktı.

Vali Orhan Tavlı’nın girişimleri, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu Başkanı ve AK Parti Samsun Milletvekili Dr. Mehmet Muş’un desteği ve Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler’in onayıyla, Samsun’un hakkı olan madalya için resmî süreç başlatıldı.

TBMM Şeref Holü’nde Meclis Başkanı Numan Kurtulmuş, Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, milletvekilleri ve il protokolünün katılımıyla gerçekleştirilen törende, 101 yıl önce verilen karar hayata geçti.

Samsun’un yanı sıra aynı kararla ödüllendirilen İnebolu ve Trabzon kayıkçı loncaları da hatırlandı.

İstiklal Madalyası, Türkiye Cumhuriyeti’nin en yüksek devlet nişanlarından biri olarak kahramanlık, fedakârlık ve vatan sevgisinin simgesidir.

Samsun’a takdim edilen bu madalya, Milli Mücadele döneminde Karadeniz’in cesur mavnacıları tarafından gösterilen dirayetin resmî belgesi niteliğindedir.

Bir asır gecikmiş olsa da bu madalya, geçmişin kahramanlarına gecikmiş bir vefa borcunun ödenişidir.

Samsun halkı için bu onur, şehrin gurur dolu tarihine altın harflerle kazınan yeni bir sayfa olmuştur.