Türkiye enerji merkezi hedefini güçlendiriyor

Enerji arz güvenliğinin önemli bir sac ayağı durumundaki doğal gaz alanında bölgesel gerilimlere arz sorunlarını ve kış aylarında zirveye çıkan tüketim dönemlerini doğal gazda boru hatları, LNG terminalleri ve yeraltı depolarından oluşan gelişmiş altyapısı sayesinde etkilenmeden geçiren Türkiye, doğal gazda ithalatçı pozisyonundan ihracatçı rolüne geçmek için adımlarını güçlendiriyor. Avrupa ile başlayan doğal gaz ihracat hamleleri son olarak Suriye'yi de kapsarken, LNG tedarik portföyündeki çeşitlilik yeni anlaşmalarla pekiştiriliyor. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar'ın İtalya'nın Milano kentinde düzenlenen "Gastech 2025 Forumu"nda gerçekleştirdiği temaslar çerçevesinde çeşitli firmalarla Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) arasında Türkiye'ye yaklaşık 15 milyar metreküp LNG tedarikini öngören anlaşmalara imza atıldı. İhtiyacın kritik seviyede arttığı kış aylarında sevkiyata başlanacak anlaşmalara göre BOTAŞ, 3 yıl boyunca BP'den toplam 4,8 milyar, ENI'dan 1,5 milyar, Shell'den 2,4 milyar, SEFE'den 1,8 milyar ve Equinor'dan 1,5 milyar metreküp LNG tedarik edecek. Hartree'den ise 2 yıla yayılan 600 milyon metreküplük LNG tedariki yapacak BOTAŞ'ın ABD'li LNG üreticisi Cheniere'den 1,2 milyar, Japonya'nın önde gelen enerji şirketlerinden JERA'dan 600 milyon metreküp LNG temin etmeye yönelik anlaşmalar da Gastech'te imza altına alındı. OAPEC Küresel Gaz Piyasaları Uzmanı Wael Hamed Abdel Moati, "2024'te Türkiye’nin yerli üretim ve ithalattan oluşan gaz arzının toplam 54 milyar metreküp olduğu dikkate alındığında, 15 milyar metreküplük LNG tedariki talebin yüzde 30'undan fazlasına denk geliyor. Bu ölçekte bir tedarik, Ankara'nın bölgesel ihracata çevirebileceği anlamlı bir likidite yaratıyor. Türkiye bu hacimleri güvence altına alarak bir yandan yurt içi talebin pik dönemlerini karşılayabilirken, diğer yandan Bulgaristan, Romanya ve Macaristan'a yönelik ihracat taahhütlerini güçlendirmek ve Irak gibi yeni pazarlara hazırlık yapmak için esneklik kazanıyor." ifadelerini kullandı. Türkiye'nin son yıllarda spot ABD LNG alımlarını belirgin biçimde artırdığına, bu alımların Türkiye'nin toplam LNG ithalatının yaklaşık yüzde 43'ünü oluşturduğuna işaret eden Moati, bu eğilimin mevsimsel dalgalanmalar ile piyasa boşluklarının kapatılmasında Amerikan LNG'sinin önemini ortaya koyduğunu dile getirdi. Moati, Türkiye'nin gaz tedarik portföyünde LNG'nin toplam gaz ihtiyacının yaklaşık dörtte birini karşıladığına dikkati çekerek, "Spot alımlardan orta vadeli sözleşmelere geçiş ise Ankara'ya aynı esnekliği ancak LNG için daha öngörülebilir şartlarda sürdürme imkanı sağlıyor." değerlendirmesinde bulundu.