Son yıllarda batı tarzı fazla yağlı, fast food beslenme düzenine ağırlık verilmesiyle özellikle sindirim sisteminde ciddi sağlık problemleri ortaya çıkmaktadır. Ülseratif kolit de bunlardan biridir.
Günlük hayatı etkileyen birçok belirtisi olan ülseratif kolitte beslenme, semptomları hafifletebilmek için önem kazanmaktadır. Bugün yazımızda ülseratif kolitin ne olduğuna, bu hastalıkta nasıl beslenilmesi gerektiğine, uzak durulması ve yenilmesi gereken gıdalara değindik, faydalı olmasını ümit ediyoruz, keyifli okumalar…
Ülseratif kolit kalın bağırsağın iç yüzeyini döşeyen tabakanın iltihaplanması durumudur. Mukozada iltihap ve kanayan yaralara (ülser) yol açar. Kronik bir inflamatuvar bağırsak hastalığıdır. Kanlı ishal, makattan kan ve sümüksü madde gelmesi, karın ağrısı, yorgunluk, iştahsızlık ve kilo kaybı, kansızlık gibi çok çeşitli semptomlarla kendini belli edebilir.
Ülseratif koliti olan insanlar için tek bir diyet çeşidi yoktur, ancak semptomları tetikleyen gıdaları belirlemek ve ortadan kaldırmak rahatsızlığı azaltmaya yardımcı olabilir. Bununla birlikte hastalığın kesin nedeninin bilinmemesi, çevresel, genetik faktörler ve kötü beslenmenin hastalıkta etkili olabileceği düşüncesi sağlıklı ve dengeli bir diyetin ülseratif kolitin yönetilmesine yardımcı olabileceği varsayımını güçlendirmektedir.
Bir kişinin diyeti çeşitli potansiyel tetikleyiciler içerebilir, bu nedenle ülseratif koliti olan birinin hangi gıdanın güvenli olduğunu bulması zor bir süreç olabilir.
Ülseratif kolitli bireyler çeşitli yiyecekleri tüketemeyebilecekleri için bu kişilerde besin eksikliği riski daha yüksektir. Besin emilimiyle ilgili sorunlar gibi diğer faktörler de buna katkıda bulunabilir. Bu yüzden beslenme ülseratif kolitte önemlidir.
Ülseratif kolitli kişiler için tek tip bir diyet planı olmadığını daha önce de belirtmiştik. Her bireyin kendine özgü diyet planı olmalıdır. Bunun için en iyi yol bir gıda günlüğü tutarak ülseratif koliti olan bireyin potansiyel diyet tetikleyicilerini belirlemesidir. Gıda günlüğü; her seferinde bir yiyecek eklenerek eklenen yiyeceği takiben semptomların değerlendirilerek yiyeceğin güvenli bir seçim olup olmadığının belirlenmesi mantığına dayanır.
Ülseratif kolitli bir birey, diyet planını oluşturduktan sonra bile yiyeceklerini ve semptomlarını kaydetmeye devam etmelidir. Çünkü ülseratif kolit semptomları zamanla değişebilir, bu nedenle diyetle ilgili değişiklikleri takip etmek ve kaydetmek önemlidir. Diyet planının ara sıra gözden geçirilmesi herhangi bir değişikliğin hesaba katılmasına yardımcı olacaktır. Belirtilerde kötüleşme veya daha sık meydana gelme durumunda doktora bilgi vermek de hayati önem taşır.
Bireysel diyet planlarının yanında ülseratif kolitte uygulanabilen DüşükFODMAP diyeti gibi bazı hazır diyetler ve planlar mevcuttur. Ancak bu diyet programları ülseratif koliti olan herkes için uygun olmayabilir. Diyet değiştirmek veya önceden hazırlanmış bir planı takip etmek isteyen herkes önce bir doktor veya diyetisyenle konuşmalı ve bu süreci bir sağlık profesyoneliyle yönetmelidir.