YÖK’ten 50/d’li araştırma görevlilerine iyileştirme

YÖK Genel Kurulu’nda alınan karar kapsamında 50/d’li araştırma görevlilerinin 33/a maddesine aktarılıp aktarılmaması konusunda ilkesel olarak üniversitelerin yetkili kurullarının karar vermelerine olanak sağlandı. 

Bu yönde karar alan üniversiteleri bu tercihlerini açık ve anlaşılır bir şekilde araştırma görevlisi ilanlarında belirteceği belirtilen kararda, “Geçişler için konulan kriter ve aranan şartların adil, nesnel ve ölçülebilir olmalarının yanı sıra, caydırıcı olmamasına ve ilgili üniversitelerin yardımcı doçentlik için aranan şartların altında olmasına karar verildi.” denildi. 

Yüksek Öğretim Kurulu (YÖK), 'araştırma görevlilerinin 2547 sayılı yükseköğretim kanununun 50/d maddesinden 33/a maddesine geçişlerine dair alınan karar ve gerekçesi’ başlıklı yazılı bir açıklama yaptı. Devlet üniversitelerinde araştırma görevlileri 2547 sayılı kanunun 50/d maddesine ve 33/a maddesine göre iki farklı statüde istihdam edildiği belirtilen açıklamada, “Bunun dışında yine 33. Madde kapsamında Öğretim Üyesi Yetiştirme Programı'nda (ÖYP) istihdam edilen araştırma görevlileri bulunmaktadır.” ifadeleri kullanıldı.Üniversitelerde çalışmakta olan araştırma görevlileri sayısının 42 bin 245 olduğu kaydedilen açıklamada, bunun 6 bin 650’si (yüzde 16) 50/d maddesine bağlı, geri kalan yüzde 84’lük dilimin karşılığı olan 35 bin 595 kişinin ise 33/a ve ÖYP kapsamında çalıştığı vurgulandı. 

Üniversitelerde 2547 sayılı kanunun 50/d maddesine bağlı olarak çalışan araştırma görevlilerinin 33/a maddesine geçişleri ile ilgili başkanlığa iletilen şikâyet, görüş ve taleplere ilişkin olarak Yükseköğretim Kurulu Başkanlığı tarafından bir çalışma başlatıldığı ifade edilen açıklamada, şunlar kaydedildi: “Sorun üreten değil, sorun çözen YÖK başlığı altında düzenlediğimiz toplantıların ilkini 50/d’li araştırma görevlilerine ayırdık. 31 Mart 2015 tarihinde Başkanlığı'mızda düzenlediğimiz toplantıya 16 üniversitemizin 50/d’li araştırma görevlisi temsilcileri, eğitim sendikalarına üye araştırma görevlisi konuya ilişkin görüşlerini Başkanlığı'mıza sunmuşlardır. Sürecin ikinci aşamasında ise, 2 Nisan 2015 tarihinde Başkanlığı'mız tarafından üniversitelerimizden 50/d’li araştırma görevlileri ile ilgili sayısal veriler ve 33/a maddesine geçişler hakkındaki kurumsal görüşleri talep edilmiştir.” 

ÜNİVERSİTELER GEÇİŞLERDE ADİL, NESNEL VE ÖLÇÜLEBİLİR KRİTERLER BELİRLEMELİ 

Doktorasını bitiren 50/d’li araştırma görevlilerinin 33/a maddesine aktarımı konusunda üniversitelerdeki uygulamaların farklılık gösterdiği hatırlatılan açıklamada şöyle denildi: “Bir kısım üniversiteler ilke olarak, 50/d’li araştırma görevlilerinin 33/a maddesine aktarmamakta ve statülerini sonlandırmaktadır. Bir kısım üniversitelerin de herhangi bir şart, kriter olmadan doktora programının herhangi bir aşamasında (yeterlilik aşaması sonrası, tezin teslimini müteakiben vb. ) tüm 50/d’lilerin 33/a maddesine aktarım yaptıkları anlaşılmaktadır. Diğer bir kısım üniversitelerimiz ise geçişler için çalışmaya teşvikin ötesine geçen ve yıldırıcı olan kriterler koymakta, yine bir kısım üniversitelerimizde de araştırma görevlilerinin adalet duygularının zedelendiği yönündeki şikâyetlerini haklı kılan kişiden kişiye farklılık gösteren tasarruflar ve uygulamalar görülmektedir.” 

Açıklama da 28 Mayıs 2015 tarihli Genel Kurul’da konu ile ilgili alınan kararlar şu şekilde sıralandı: “50/d’li araştırma görevlilerinin 33/a maddesine aktarılıp aktarılmaması konusunda ilkesel olarak üniversitelerin yetkili kurullarının karar vermelerine, aktarılması yönünde karar alan üniversitelerimizin bu tercihlerini açık ve anlaşılır bir şekilde araştırma görevlisi ilanlarında belirtmelerine, Fakültelerde bu geçişlere imkân tanıyacak üniversitelerimizin, öğretim üyesi planlamasına dikkat ederek adil, nesnel ve ölçülebilir kriterler ile bunu sağlamalarına ve bu kriterleri ilgili üniversitelerin web sayfalarında ilan etmeden bu geçişlerin yapılmamasına, enstitülerde bu geçişe imkân tanıyacak üniversitelerimizin Yükseköğretim Kurulu’ndan izin almaları uygulamasına devam edilmesine, fakat bu geçişler için adil, nesnel, ölçülebilir şartların ve kriterlerin aranmasına ve bu kriterlerin üniversitelerin web sayfalarında ilan etmelerine ve Başkanlığı'mıza göndermelerine, geçişler için konulan kriter ve aranan şartların adil, nesnel ve ölçülebilir olmalarının yanı sıra, caydırıcı olmamasına ve ilgili üniversitelerin yardımcı doçentlik için aranan şartların altında olmasına, planlama ve koordine için, aktarma yapmayacak üniversitelerimizin yetkili kurullarından istihsal edecekleri kararlarını; aktarma yapma yönünde karar alacak üniversitelerimizin de aynı şekilde üniversite yetkili kurulları tarafından belirlenecek ilke ve kriterlerini 13 Temmuz 2015 tarihine kadar Başkanlığı'mıza göndermelerine, tezlerini başarılı bir şekilde tamamlayan, fakat üniversiteleri ile ilişkisi kesilenlerin kendi rızaları olduğu takdirde öğretim üyesi ihtiyacı olan üniversitelerimize mevzuata uygun bir şekilde yönlendirilmelerine, Bu kararların 1 Eylül 2015 tarihinden itibaren uygulanmaya başlanmasına karar verilmiştir.” CİHAN