ÜLKE ARICILIĞININ SORUNLARI İÇİN ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Rasim KAPLAN
Samsun Arı Yetiştiricileri Birliği Başkanı
Ülkemiz arıcılığı her geçen gün baş döndürücü ivme ile gelişmeye devam etmektedir. Gerek eskiden beri gelmekte olan sorunlar gerekse günümüzdeki gelişmelere paralel olarak ortaya çıkan sorunlar çözülmeyi beklemektedir. Sorunların çözümü sektörün önemli bir gelişme kaydetmesine olanak tanıyacak, ülkemiz gereksinimi olan sağlıklı ve kaliteli bal üretimi yanında dünya ile rekabet edebilir bir üretim düzeyi yakalanmasını sağlayacaktır.
Arıcılığımızda yaşanan sorunların ortaya konulması çözümün oluşması anlamında çok önemli bir aşamadır. Ancak sorunların çözülmesinde en önemli yaklaşım arıcı, tedarikçi, ihracatçı, tüketici, yetiştirici ve ıslah birlikleri başta olmak üzere tüm paydaşların sorunun çözümünde içten, gerçekçi, radikal ve çözüme odaklı olmaları zorunluluğudur. Bu yaklaşım gerçekleştirildiği takdirde tüm sorunların çözümü mümkün olacaktır.
Arıcılığımızın gelmiş olduğu bu noktada sorunlar önceki yıllara göre sorunların çeşitliliği de, karmaşıklığı da artmıştır. Konuyla ilgili olarak görüşüne başvurduğumuz Başkan Rasim Kaplan’ın arıcılık sektöründe yaşanan sorunlar ve çözüm önerileri aşağıdaki şekilde özetlenmektedir.
Örgütlenme ve Desteklemeler
1.    Arı Yetiştiricileri Birliği üyelerine belgelendirilmesi ve denetlenmesi koşuluyla gezginci arıcılık kapsamında arı kolonilerini taşıdığı 2 taşıma işlemi için km başına arıcılara mazot desteği verilmesi.
2.    Arı Yetiştiricileri Birliği üyelerine belgelendirilmesi koşuluyla kayıtlı ve aktif koloni başına yılda 5 kg şeker desteklemesi verilmesi.
3.    Arı Yetiştiricileri Birliği üyelerine belgelendirmesi ve denetlenmesi koşuluyla polen tuzaklı kovan alımında destekleme verilmesi.
4.    Arı Yetiştiricileri Birliği üyelerine toptan satışa esas olacak şekilde en az 1 ton olması ve belgelendirmesi koşuluyla kalıntı analizlerinin yapılması konusunda destekleme verilmesi.
5.    KKYDP kapsamında destek verilecek kalemler içerisinde belli standartları olan arıcı barakası, yemlik vs konusunda destekleme verilmesi.
6.    Ana arı yetiştiriciliğini özendirecek, kurulmuş işletmeleri daha aktif hale getirecek olan ana arı desteklemesinin yeniden aktive edilmesi. Arıcıların belgelendirmesi ve denetlenmesi koşuluyla en az yarısını arıcının vereceği bir bedelle destekleme verilmesi.
7.    Bal desteklemesinin belgelendirilmesi ve denetlenmesi koşuluyla, sahteciliklerin de önü kesilecek şekilde düzenlenerek yeniden verilmesi, petekli bal üretiminin de destekleme kapsamına alınması.
8.    Tüm Arı Yetiştiricileri Birliklerinin tarım danışmanı istihdam ederek tüm faaliyetlerini bu danışmanlar eliyle yürütmesinin yaygınlaştırılması ve arıcılık işletmelerinin dağınıklığına bağlı ulaşım giderlerinin dikkate alınarak tarım danışmanı başına danışmanlık hizmeti verilen işletme sayısının düşürülmesi.
9.    Arılara zarar veren zirai mücadele ilaçlarının kullanımını engellemek amacıyla arılara zararsız ilaçların kullanımında destekleme yapılması.
10.    Kovan yapımında kullanılan kerestenin Orman ve Su İşleri Bakanlığınca Orman ve Su İşleri Bakanlığınca destekleme kapsamına alınması.
11.    Arıcıların konakladıkları yerlerde elektrik ve su aboneliği sağlanması yönünde kolaylaştırıcı ve çözüm odaklı çalışma yapılması..
12.    Arıcılıkla uğraşan kesimin yaş ortalamasının gençleştirilmesi amacıyla özendirici çalışmaların yapılması.
Eğitim ve Yayım
13.    Arı Yetiştiricileri Merkez Birliğinin öncülüğü ve organizasyonunda tüm ülkeye yayılmış etkin bir eğitim ve yayım yöntemi ile bal yanında polen, propolis ve arısütü tüketimini tanıtacak çalışmaların yapılması.
14.    Ülkemizde üniversite ve enstitülerde arıcılık konusunda çalışma yapan tüm çalışanların bir araya gelebileceği, somut önerilerin çıkacağı ve alınan kararların izleneceği yıllık toplantıların düzenlenmesi.
15.    Arıcılarımızın sorunlarının çözümü ve gezginci arıcılığın daha düzenli yapılmasına katkı sağlamak amacıyla “Gezginci Arıcılık Rehberi” düzenlenmesi.
16.    Arı Yetiştiricileri Merkez Birliği ve İl birliklerinin web sayfasının daha güncel bilgi ve haberlerle dolu olmasının sağlanması.
17.    Hobi arıcılığının yaygınlaşması, çocuklara arı ve arı ürünlerinin sevdirilmesi, bal tüketimi konusunda bilinç düzeyinin yükseltilmesi gibi konularda projelerin yapılması.
18.    Arı yetiştiriciliği ve hastalıkları konusunda çalışma yapan akademisyenlerin arıcılara yönelik düzenlenen toplantılara davete dilerek sektör paydaşlarının birbirini tanıması ve kaynaşmasının sağlanması.
19.    Arıcılık konusunda Türkçe kaynak sıkıntısının giderilmesi amacıyla çalışmalar yapılması, pratik arıcılık dışındaki arıcılık konularında da (polinasyon, ballı bitkiler, arı ürünlerinin üretimi, yeni üretim yöntemleri, yeni yetiştirme teknikleri vs) yayınların yapılması yönünde teşvik çalışmalarının yapılması.
20.    Kayıtlı arıcılarımızın tamamını kapsayacak şekilde yaşam boyu sürecek, kesintisiz arıcılık eğitiminin uygulamaya geçirilmesi.
21.    Birliklerde görev yapan tarım danışmanlarına arı yetiştiriciliği, hastalık ve zararlılarla mücadele ile arıcılarla iletişim kurulması konularında Merkez Arı Yetiştiricileri Birliğince eğitim çalışması verilmesi.
Ana Arı Kalitesi
22.    Ana arı yetiştiricilerinin temel ihtiyacı olan bölgelere özgü damızlık ana arı ıslah çalışmalarına destek verilmesi ve bir an önce başlanması. Elde edilecek damızlıkların sürekliliğinin sağlanacağı yapının kurulması.
23.    Ana arı yetiştiriciliğinde kalite için, ana arı işletmelerinde yapılan denetimlerde erkek arı kolonisi kullanımının yapılıp yapılmadığının denetlenmesi ve gerekli yasal yaptırımların uygulanması.
Gezginci Arıcılık
24.    Etkin bir polinasyon ve bitkisel verimlilik için bal arılarının önemini vurgulayan çalışmaların yaygınlaştırılması ve kovan başı para ödenmesinin yollarının kapatılması.
25.    Arıcıların çeşitli nedenlerle farklı şehirlere gittiklerinde konaklayabilecekleri misafirhane ve oteller konusunda çalışma yapılması.
26.    Arıcıların konaklama işlemleri, konaklama yeri kapasitelerinin belirlenmesi ve flora haritasının çıkarılması konularında ülkemize özgü temel kuralların belirlenerek ülke içinde uygulama birlikteliğine gidilmesi.
27.    Arıcılık sektöründe sigortanın yaygınlaştırılması için özendirici tedbirlerin alınması.
28.    İl/İlçe Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlükleri tarafından belirlenen konaklama yerlerinde veya yakınında sağlık hizmeti veren birimlerin ve sosyal yaşama yakın yerler olmasına dikkat edilmesi.
29.    Arıcılık komisyon kararlarında arılıklar arası mesafe ve konaklama prosedürünün yeniden gözden geçirilerek arıcılar arasında ve arıcıların resmi işlemlerinde sorunlarına yol açan kısımlarının çözüm odaklı düzenlenmesi.
Arı Ürünleri
30.    Ülkemizde bal satışının canlandırılması için etkin yayın çalışması yanında sahte balla mücadelede etiketli balın öne çıkarılması, arıcıların kendi ballarını satabileceği şekilde bal evlerinin hayata geçirilmesi.
31.    Her ilde atıl duran bal paketleme tesislerinin tasfiye edilerek bölgesel bal paketleme tesislerinin teşvik edilmesi.
32.    Paketleme konusuna da ülkemizde yeterince önem verilmediğinden bal konusunda birliklerin marka bal oluşturması ve katma değeri yüksek olan kavanoz ambalaj ile pazarlama yapmalarının teşvik edilmesi.
33.    Balda kalıntıya neden olan antibiyotik kullanımını tam olarak engellemek amacıyla arıcılara yönelik eğitimlere ve bal denetimlerine ağırlık verilmesi.
34.    Basralı bölgelerin çoğaltılması için gerekli yasal düzenlemeler yapılmalı ve basra böceğinin yaygınlaştırılması sağlanmalı.
35.    Bal ihracatını artırmak amacıyla ülke içinde üretimi artırıcı, ülke dışında ise pazar olanaklarının araştırılması.
Hastalık ve Zararlılarla Mücadele
36.    Arı hastalık ve zararlıları ile, özellikle varroa ile mücadelede etkin önlemler alınması, varroa ile mücadelede ülke bazında birlikteliğe gidilmesi.
37.    İhbarı mecburi hastalıklardan olan Amerikan Yavru Çürüklüğü hastalığına yakalanmış arı kolonilerinin tazminat oranının yükseltilmesi.